Nền văn hóa của Việt Nam đã có một lịch sử lâu đời, và dù trải qua nhiều giai đoạn phong kiến khác nhau, nó vẫn bảo tồn được nhiều giá trị nhân văn quý báu cho con người. Và trong đó phong tục tang lễ cũng là một phần không thể thiếu của nền văn hóa độc đáo của chúng ta. Tổ chức tang lễ trang nghiêm và chu đáo không chỉ giúp người đã khuất được an nghỉ mà còn thể hiện tấm lòng của con cháu đối với người thân đã qua đời. Trong các phong tục tang lễ, có một phần mà không phải ai cũng biết đến và hiểu rõ, đó là phong tục quay đầu quan tài. Cùng theo dõi bài viết sau đây của Phúc An Viên để nắm rõ thông tin về phong tục này nhé.
Tại sao phải quay đầu quan tài?
Phong tục quay đầu quan tài, còn được biết đến như quay cữu, là một nghi lễ truyền thống có ý nghĩa quan trọng trong việc tiễn đưa người qua đời vào thế giới bên kia. Nghi lễ này thường được gọi là lễ yết tổ, mục đích là để người chết có cơ hội tới gặp tổ tiên và báo tin người chết đã đến bên kia.
Nghi lễ quay cữu thường diễn ra vào đúng 12 giờ đêm. Trước khi quay cữu, tang gia thường tổ chức lễ tế. Quan tài được đặt theo chiều ngang của ngôi nhà, với đầu hướng về phía bàn thờ và chân hướng ra cửa.
Sau khi đã diễn ra lễ Cáo vong và Cáo tổ, trước khi linh cữu được đưa đi an táng sau vài giờ hoặc nửa ngày, hoặc thậm chí vào buổi sớm hoặc ban đêm, người ta thực hiện lễ chuyển cữu, tức là xoay linh cữu. Ban đầu, quan tài thường được đưa vào chầu tổ miếu, nhưng trong trường hợp nhà chật hẹp hoặc có ít người rước quan tài, chỉ cần đưa hồn bạch. Trong trường hợp nhà khá giả, có thể tổ chức lễ rước quan tài một cách trang trọng.
Khi bắt đầu quay đầu quan tài, con cháu sẽ tụ quanh linh cữu và thực hiện việc đặt xuống và nâng lên quan tài ba lần sau khi đã hoàn thành lễ Cáo vong và Cáo tổ.
Trước khi chuyển cữu, người chủ tang thường quỳ trước linh cữu, hướng lên bàn thờ tổ tiên, và đặt linh cữu trước mặt, khấn nguyện rằng: “Ngày này là ngày tốt, xin tổ tiên cho phép, xin vong linh của cha hoặc mẹ thuận ý để rước linh cữu đi mai táng vào giờ … nào đó.” Sau khi lễ khấn kết thúc, con cháu cũng quỳ xuống và lặp lại lễ khấn, sau đó mới tiến hành chuyển cữu như đã mô tả ở trên.
Quay đầu quan tài để làm gì?
Lễ quay đầu quan tài, khiêng linh cữu và hồn bạch tới nhà thờ tổ thường được gọi là lễ yết tổ. Nghi lễ này đóng vai trò quan trọng trong việc đưa người qua đời tới gặp tổ tiên và báo tin về sự ra đi của họ. Khi linh cữu hoặc hồn bạch được đưa đến nhà thờ tổ, người trưởng tộc thường thắp hương và khấn với tổ tiên, thông báo việc người chết đã đến và cầu xin sự bình an cho họ.
Trong lễ cáo yết, chủ tang và con cái của người chết thường tiến hành lễ bốn lạy. Ban đầu, họ không cầm gậy và tiến lên làm bốn lạy đầu tiên. Sau đó, họ lùi lại một bước và cầm gậy lên, thực hiện bốn lạy tiếp theo (bốn lạy này thường dành cho bản thân họ). Sau khi hoàn thành lễ cáo yết, họ lại tiến hành rước hồn bạch hoặc linh cữu về linh toạ.
Trong lễ yết tổ, thường có trầu rượu. Trong trường hợp nhà khá giả, có thể có một bản nhạc lễ tư vấn để hỗ trợ trong lễ lạy tổ. Những gia đình không có nhà thờ tổ tiên riêng thường tổ chức lễ dâng trầu rượu, lễ khấn gia tiên và tiến hành việc khiêng quan tài một vòng trước khi đặt lại ở vị trí ban đầu, với ý nghĩa rằng người chết đã có hành động đi yết tổ.
Những điều kiêng kỵ khi thực hiện nghi thức quay đầu quan tài
Nghi thức quay đầu quan tài là một nghi thức truyền thống trong văn hóa tâm linh nước ta để tôn vinh và tưởng nhớ người đã qua đời. Tuy nhiên, nó cũng đi kèm với nhiều quy tắc và kiêng kỵ cần tuân theo. Dưới đây là một số điều kiêng kỵ khi thực hiện lễ xoay linh cữu, nhất là trong văn hóa phương Đông:
- Không nói xấu về người đã qua đời: Trong lễ xoay linh cữu, nên tránh nói xấu hoặc nhắc đến bất kỳ điều gì tiêu cực về người đã qua đời. Thay vào đó, tập trung vào việc tưởng nhớ và tôn vinh họ.
- Tránh nói chuyện vui vẻ hoặc cười đùa: Đây là một dịp trang nghiêm và cần sự tôn trọng. Nên tránh nói chuyện vui vẻ hoặc cười đùa trong thời gian này.
- Tránh mặc đồ màu sắc quá tươi: Trang phục nên được chọn màu sắc trầm, tốt nhất là đơn sắc để thể hiện sự tôn trọng và tình cảm đối với người đã qua đời.
- Tránh mang theo đồ bất hợp phong thủy: Một số văn hóa có quan niệm phong thủy và tin rằng đồ mang theo có thể ảnh hưởng đến lễ cầu nguyện. Vì vậy, hãy kiểm tra xem có quy định cụ thể nào về việc mang theo đồ trước khi tham gia nghi thức quay đầu quan tài.
- Tuân theo các quy định địa phương: Quy định và kiêng kỵ có thể thay đổi tùy theo vùng miền và văn hóa cụ thể, vì vậy hãy tuân theo các hướng dẫn của gia đình hoặc người tổ chức lễ tang.
- Thể hiện lòng tôn kính và tưởng nhớ: Trong tất cả, điều quan trọng nhất là thể hiện lòng tôn kính và tưởng nhớ đối với người đã qua đời một cách chân thành.
Nghi thức quay đầu quan tài có thể thay đổi tùy theo vùng miền và tôn giáo, vì vậy nên tham khảo ý kiến của gia đình hoặc người chịu trách nhiệm tổ chức lễ để biết thêm thông tin cụ thể về kiêng kỵ và quy định.
Trên đây là những thông tin hữu ích về nghi thức quay đầu quan tài mà Phúc An Viên cung cấp đến quý độc giả. Hy vọng những thông tin này có thể góp phần cho Quý Khách Hàng hiểu rõ hơn về những văn hóa truyền thống trong tang lễ, tránh phạm vào những điều cấm kỵ, có thể hoàn thành buổi lễ một cách đầy trang nghiêm, trọn vẹn. Phúc An Viên chuyên cung cấp dịch vụ mai táng trọn gói, các dịch vụ mai táng, cung cấp đất nghĩa trang chuẩn phong thủy. Quý Khách có nhu cầu thì hãy liên hệ ngay Phúc An Viên, chúng tôi luôn đảm bảo mang đến những dịch vụ chất lượng và làm hài lòng khách hàng nhất.
