Nghi lễ cúng thất tuần là một truyền thống tâm linh lâu đời của nước ta, đã được truyền qua nhiều thế hệ. Đây là một trong những nghi thức quan trọng trong quá trình tiễn biệt người thân đã khuất, giúp linh hồn họ có thể nhận thức rõ được về sự ra đi của mình và sớm được siêu thoát. Sau đây là một số thông tin chi tiết về nghi lễ cúng này cùng những điều cần lưu ý quan trọng cần nắm.
Cúng thất tuần là gì?
Cúng thất tuần là một nghi lễ quan trọng trong phong tục ma chay của người Việt, diễn ra trong vòng 7 ngày liên tục để tưởng nhớ người mới mất. Nghi lễ này bắt nguồn từ Trung Quốc và đã được truyền bá, gìn giữ qua nhiều thế hệ tại Việt Nam. Theo quan niệm truyền thống, linh hồn của người đã khuất sẽ phải trải qua quá trình phán xét của Diêm Vương và chịu đựng 18 tầng địa ngục. Nếu khi sống họ đã tích nghiệp tốt, họ sẽ sớm được đầu thai. Ngược lại, nếu tạo nghiệp xấu, họ sẽ phải chịu đựng đau khổ cho đến khi hết nghiệp mới được giải thoát.
Lễ cúng thất tuần không chỉ nhằm giảm bớt sự đau đớn và đọa đày cho người đã mất, mà còn giúp linh hồn của họ sớm được siêu thoát. Gia đình người mất thường chuẩn bị các lễ vật như mâm cơm, hoa quả, giấy tiền vàng bạc, và đọc kinh thất tuần. Nghi lễ này cũng mang ý nghĩa cầu an cho gia đình và linh hồn người đã khuất.
Trong thời gian 49 ngày sau khi mất, được coi là thời gian chờ tái sinh, linh hồn của người đã khuất vẫn còn quanh quẩn trong nhà và cảm nhận được sự ấm áp từ gia đình. Do đó, người nhà thường làm một mâm cơm cúng thật đầy đủ trên bàn thờ, mong muốn người đã khuất luôn được no ấm. Ngược lại, nếu gia chủ không làm lễ cúng, linh hồn sau khi nhập quan trở về sẽ phải chịu cảnh đói rét, dễ sinh ra oán trách người thân. Lễ cúng này cũng là thời điểm cuối cùng để các thành viên trong gia đình quây quần bên nhau trước khi tiễn biệt người thân yêu của mình.
Nghi thức cúng thất tuần và lưu ý cần nắm
Nhắc đến việc cúng cơm, nhiều gia đình thường chủ quan, làm đồ ăn một cách tùy tiện. Điều này vô tình xúc phạm đến người đã mất, ảnh hưởng đến vong linh, khiến họ khó siêu thoát. Thậm chí, nội bộ gia đình có thể trở nên căng thẳng, lục đục. Vì vậy, việc chuẩn bị mâm cơm cúng thất tuần không cần quá cầu kỳ nhưng phải tươm tất, sạch sẽ, thức ăn không ôi thiu. Dưới đây là những vấn đề cần lưu ý:
- Không sử dụng các loại thịt động vật như chó, mèo, bò,… trong mâm cơm cúng thất tuần. Nên làm cơm cúng hoàn toàn bằng các món chay để tránh việc linh hồn phải chịu tội sát sinh.
- Không đặt trực tiếp mâm cơm lên bàn thờ hoặc dưới đất. Tốt nhất là kê một cái bàn đã lau chùi sạch sẽ cạnh bàn thờ rồi đặt mâm lên.
- Người tham gia lễ cúng nên ăn mặc kín đáo, lịch sự, gọn gàng, màu sắc tối giản. Khi sư thầy đọc kinh, nên chắp tay lại, thành tâm cầu nguyện.
- Lau chùi, dọn dẹp sạch sẽ không gian làm cơm cúng, không để những vật dụng dơ bẩn ở gần.
- Hướng đặt bàn thờ phải tuân theo phong thủy, mâm cơm đặt đúng hướng. Vị trí của lư hương không được xê dịch. Nếu không hiểu rõ, có thể hỏi sư thầy trụ trì để biết chi tiết.
- Khi thực hiện khấn vái, phải thật thành tâm, không đùa giỡn. Tránh làm gián đoạn các sư thầy khi đang tụng kinh.
- Khi đọc kinh, phải đọc rõ ràng, rành mạch, không đọc quá to để tránh vong linh lang thang nghe được và tranh mâm cơm với người mất.
- Sau khi nhang tàn hết, gia chủ mới được đem mâm cơm xuống và bắt đầu ăn. Không được đem mâm xuống khi nhang chưa tàn.
- Đốt tiền vàng mã, áo quần cho người mất từng ít một để cháy hết. Không để giấy cháy không đều, chỗ được chỗ mất, vì như vậy người mất chỉ nhận được phần đã cháy hết.
- Cần thắp nhang liên tục cho người vừa mất. Nếu không có nhiều thời gian, nên dùng nhang khoanh để cháy lâu hơn. Phải thay hoa, nước thường xuyên để tránh hoa héo rũ, điều này có thể ảnh hưởng không tốt đến vong linh.
Việc tuân thủ những lưu ý trên không chỉ giúp an ủi linh hồn người đã khuất mà còn tạo phước lành cho gia đình và bản thân.
Nghi lễ cúng thất tuần cho người mới mất diễn ra như thế nào ?
Sau khi người mất, gia đình phải làm mâm lễ cúng suốt 7 ngày liên tiếp không gián đoạn. Mâm cơm cần đầy đủ các món, tốt nhất là món chay, và mời các thiền sư về đọc kinh gõ mõ.
Trong suốt buổi lễ, con cháu ở bên cạnh, làm theo hướng dẫn của thầy pháp, nghiêm túc và không cười cợt, không nói chuyện rì rầm hay đùa giỡn. Thành tâm cầu phúc cho vong linh không chỉ an ủi người đã khuất mà còn tạo phúc cho chính bản thân mình.
Khi khấn vái, người nhà có thể xin người đã khuất phù hộ cho những người ở lại được bình an, may mắn và thành công.
Theo quan niệm dân gian, vào lễ cúng thất tuần, vong linh sẽ trở về nhà. Vì vậy, người nhà nên tưởng nhớ và tránh cãi cọ để người mất không cảm thấy đau lòng, nuối tiếc và không muốn đi đầu thai.
Văn khấn cúng thất tuần cho người mới mất
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
– Con lạy chín phương Trời, mười phương Chư Phật, Chư phật mười phương.
Hôm nay là ngày….tháng….năm….., âm lịch tức ngày…..tháng….năm…………….dương lịch.
Tại (địa chỉ):……………………………………………………
Con trai trưởng (hoặc cháu đích tôn) là………vâng theo lệnh của mẫu thân (nếu là mẹ hoặc phụ mẫu nếu là cha), các chú bác, cùng anh rể, chị gái, các em trai gái dâu rể, con cháu nội ngoại kính lạy.
Nay nhân ngày lễ Chung Thất (lễ Tốt Khốc) theo nghi lễ cổ truyền, có kính cẩn sắm các thứ lễ vật gồm:…………………………..
Kính dâng lễ mọn biểu lộ lòng thành.
Trước linh vị của Hiển:………………… chân linh
Xin kính cẩn trình thưa rằng:
Núi Hỗ sao mờ, nhà Thung bóng xế. (Nếu là cha)/ Núi Dĩ sao mờ, nhà Huyên bóng xế. (nếu là mẹ)
Tình nghĩa cha sinh mẹ dưỡng, biết là bao;
Công ơn biển rộng, trời cao khôn xiết kể.
Mấy lâu nay: Thở than trầm mộng mơ màng;
Tưởng nhớ âm dương vắng vẻ.
Sống thời lai lai láng láng, hớn hở chừng nào!
Thác thời kể tháng kể ngày, buồn tênh mọi lẽ!
Ngày qua tháng lại, tính đến nay Chung Thất tới tuần;
Lễ bạc tâm thành gọi là có nén nhang kính tế.
Xin mời: Hiển………………………………………………
Hiển……………………………………………………………..
Hiển………………………………………………………………
Cùng các bị Tiên linh, Tổ Bá, Tổ Thúc, Tổ Cô và các vong linh phụ thờ theo Tiên Tổ cùng về hâm hưởng.
Kính cáo; Liệt vị Tôn thần: Táo Quân, Thổ Công, Thánh sư, Tiên sư, Ngũ tự Gia thần cùng chứng giám và phù hộ cho tòangia được mọi sự yên lành tốt đẹp.
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Nam mô a di Đà Phật!
Trên đây là tất cả những thông tin cần chú ý liên quan đến nghi lễ cúng thất tuần cho người mới mất. Việc thực hiện đầy đủ và chu toàn nghi lễ giúp linh hồn người mất thanh thản ra đi, đồng thời người còn sống có thể giãi bày những điều tiếc thương chưa nói. Sau khi lo xong nghi lễ, gia đình cũng có thể an tâm tiếp tục cuộc sống.
Xem thêm : Phúc An Viên Long An
